OKUMANIN TARİHİ
Yazarı: Alberto Manguel
Çeviri : Füsun Elioğlu
Yayınevi: Yapı Kredi
Yayınları
Kadıköy Düşünce Platformu-Kitap bloğu takipçilerinin özellikle okumaları gereken bir kitap.
Ünlü yazar Borges'e körlük yaşadığı dönemlerde, on altı yaşında kitap okuyuculuğu yapan yazar, uzun ve verimli yıllar sonrası ulaştığı yerin güzel bir örneğini bizimle paylaşmış.
Kitap Gustave Flaubert’in bir sözü
ile başlıyor, “YAŞAMAK İÇİN OKUYUN.”
Neler yok ki bu kitapta; “Sessiz
kalmak için okuyun” öğüdünden tutun da, Cervantes’in okuma sevgisi ile sokakta
bulduğu kırpık kağıtları bile okuduğuna, neyi okuyacağımıza kendimizin karar
vermemiz gerektiğine, sesli ve sessiz okuma süreçlerine, Latincenin 16. yy
ortalarına kadar bürokrasinin, din işlerinin ve bilimin dili iken, ana dillerin
16. yy’dan itibaren başlayan etki artışları ile sürece dahil olmaya
başlamalarına, okumayı öğrenmenin okur-yazar bir toplumda bir tür üyeliğe kabul
töreni olduğuna, kitap malzemelerinin değişim sürecine (kil tablet, papirüs,
parşömen, kağıt, bilgisayar), nerelerde okunması gerektiğine (açık havada,
tuvalette…), iyi yatak ve kitapların 12. yy’da zenginlik göstergesi olduğuna,
Francis Bacon’ın “ kimi kitapların tadına bakılır, diğerleri yutulur, pek azı
da iyice çiğnenerek sindirilir” deyişine, günümüz iç mimarlarının odalara
raflar dolusu kitap koymaları ya da kütüphane etkisi yaratan duvar kağıdı
önererek, mekana seçkin bir hava kazandırmaya çalışmalarına, kitap
hırsızlıklarına, okuma yasaklarında nelerin yaşandığına. ABD’de zenciler
konulan okuma yasaklarına, Nazi kitap kıyımına, diktatör Pinoche’nin Don
Quijote romanını bireysel özgürlüğe davetiye ve geleneksel otoriteye başkaldırı
gerekçesiyle yasaklamasına, okuma gözlüğünün 1300’larda İtalya’da bulunduğuna
kadar daha neler neler.
Tanıtım yazımı MÖ 4. yy’da edilmiş
bir sözle tamamlayayım. “OKUMA BİLENLER İKİ MİSLİ GÖRÜRLER.”
İyi okumalar, iyi görüşler.
Emin M. Çizmeci (21 şubat 2014)
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder