The New Fontana Dictionary of Modern Thought (Mustafa Özcan, 13 Kasım 2014)

The New Fontana Dictionary of Modern Thought

Değerli kitapsever dostlarım;

Taksim TÜYAP’ta yapılmış olan ilkine katıldığımda büyük heyecan ve mutluluk duyduğum Uluslararası İstanbul Kitap Fuarı’nın 33.’sünün gerçekleştirildiği şu günlerde bu vesile ile benim için çok özel birkaç kitaptan biri olan The New Fontana Dictionary of Modern Thought adlı yapıtı sizlere özellikle tanıtmak istiyorum.  

Çünkü dünyayı mümkün olduğunca net olarak görmek üzere ona holistik mahiyette bakmak isteyen kişilerin her yeni düşünce alanında aşkın olarak yapacakları kavram tabanlı arama ve irdelemeler sırasında başvuracakları temel bir atıf kaynağı olarak böyle bir yapıta her zaman gereksinimleri vardır.

Kitap İngilizce dili için modern düşüncenin mesleki boyutları olan teknoloji konuları dışında kalan bütün düşünsel alanlara yönelik arayışlarda bir referans ve de entelektüel kaygıya sahip kişiler için bir düşünler başucu kitabı olma özelliğindedir. Nitekim bu özelliği ile eşsiz bir nitelik sunan yapıt, esas olarak benim yıllardan beri başım sıkışınca hemen elime almakta tereddüt etmediğim çağcıl özellikte bir “düşünceler derlemesi sözlüğü’ dür.

Baş editörlüğü A. Bullock ve S. Trombley tarafından yapılarak 326 uzman katılımcın çabası ile 4000 çevresinde girişli olarak hazırlanmış olan Sözlük, tipik bir referans kitabı olarak tanınmış düşünür kişiler hariç neredeyse her tür konuya değinmekte olduğundan özellikle de entelektüel kaygıya sahip aydınlara yönelik vazgeçilemez bir kaynaktır.  Kitabın bu yönünü önemi nedeni ile tekraren vurgulayarak belirtmekten geri durmak istemiyorum.

İlk kez Fontana Press şirketince 1977 yılında yayımlanmaya başlayan, adının Türkçe karşılığı Fontana’nın Modern Düşün Sözlüğü olan bu yapıtın kırk yıla yaklaşan bir süreden beri yapılmış olan üç baskıdan sonuncusu olan 2000 yılına ait üçüncü baskısı, gözden geçirilerek genişletilmiş olan bir metin olarak bu kez HarperCollins tarafından yapılmıştır. Son baskısında yaklaşık 1000 çevresindeki giriş tamamen yenidir. Önceki 1988 baskısından kalanların çoğuysa büyük ölçüde revize edilmiş veya yenilenmiş olarak 2000 sürümü için yazılmıştır. Genişleme ile eklenen alanların başında bilgisayar, kimlik siyaseti ve çevre çalışmaları gibi günümüz ana konularının yanı sıra perestroyka, tanrı, cemaatçilik, yeni dünya düzeni, Afrika merkezcilik, eboniks, üçüncü dalga, feminizm, sanal gerçeklik, kültür sıkışması, klonlama, sömürgecilik, bulanık mantık, yapay yaşam, kâğıt mimarisi ve infoprenör, komünitaryanizm gibi yaftalar altında 21. Yüzyıl için önem sunan bu gibi düşünceleri de içinde barındırmaktadır.

Gerçi bu tür etiketlere yönelik sanal domenin internet dünyasındaki aramalar için “hazreti google”a başvurmak atılan ilk adım olmaktadır. Bununla birlikte, basit bir tıklama ile böylece gelen söz konusu devasa bilgi yığını içinden hedefe yönelik en uygun olan bilgiyi oradan bulup çıkarmanın ne denli müşkülat yaratmakta olduğu artık herkesin malumudur sanırım. Bu nedenle de genel referans niteliğindeki bilgileri açık ve seçik olarak net bir şekilde sunacak özelikteki “düşünceler derlemesi” tipindeki kitapların eskisinden çok daha önemli olmaya başladığı bir döneme girmiş ulunmaktayız diye düşünüyorum.

Mustafa Özcan (13 Kasım 2014)